Er hyggilegt að hraða sér um borð í sökkvandi skip?

Allt bendir til þess að kreppan í ESB og á evrusvæðinu sé mjög að dýpka. Heimskunnur hagfræðingur segist ekkert sjá í kortunum nema vandræði á vandræði ofan fyrir evrusvæðið og óttast að skuldavandi jaðarlandanna Grikklands, Portúgals og Spánar smiti út frá sér í hagkerfinu.

 

Hagfræðiprófessorinn og nóbelsverðlaunahafinn Nouriel Roubini er ekki síst frægur fyrir að hafa spáð fyrir um bankakreppuna sem hófst 2008. Gárungarnir gáfu honum þá viðurnefnið „doktor dómsdagur“. Í frétt Mbl. í fyrradag er eftirfarandi haft eftir honum:

 

„Grikkland verður fyrsta landið sem umturnast og kastar evrunni. Aðrir munu fylgja í kjölfarið," segir Roubini. „Fyrir árslok 2013 mun Spánn einnig þurfa á neyðarláni að halda. Þar með verður landið útlægt af mörkuðum í eitt eða tvö ár, en það mun ekki duga til. Eftir tvö ár eða svo í viðbót mun það þurfa að takast á við skuldavandann og á endanum slítur það sig frá evrusvæðinu. En það er ekki eitthvað sem gerist á 12 mánaða tímabili.“

 

Roubini er ekki einn um að líkja þróun efnahagsmála á Spáni við það sem gerst hefur á Írlandi og í Grikklandi. Robert Peston, efnahags- og viðskiptaritstjóri BBC, velti því fyrir sér fyrr í vikunni hvort í raun sé ekki hið sama að gerast þar og þegar bankakerfið á Írlandi hrundi. Spánn stefni í að verða risavaxin eftirmynd af Írlandi þegar litið sé til vanda bankakerfisins. Kostnaðurinn við að endurfjármagna bankanna verði meiri en fjárhagur spænskra skattgreiðenda leyfi.

 

Seðlabanki Spánar segir í nýlegri skýrslu um fjármálastöðugleika að spænskir bankar sitji uppi með „vandræða“ lán vegna fasteigna og byggingarframkvæmda sem nemi 184 milljörðum evra, eða sem jafngildi 17% af landsframleiðslu Spánar. Líklegt sé að unnt verði að innheimta helming skuldanna eða tæplega það.

 

Framkvæmdastjórn ESB sendi frá sér viðvörun í gær um nauðsyn þess að styrkja eigið fé spænskra banka. Framkvæmdastjórnin spáir því að spænska hagkerfið minnki um 1,8% árið 2012 og 0,3% árið 2013 en hallinn á ríkissjóði verði um 6,4% í ár og næsta ár.

 

Vandræðin á Ítalíu eru svo kapítuli út af fyrir sig, eins og allir þekkja. Það er nú almennt viðurkennt að sterk efnahagsstaða Þýskalands varpar skugga sínum yfir mörg jaðarríkin á evrusvæðinu og gerir þeim erfitt fyrir að brjótast út úr sjálfheldunni. Meginvandi þessara ríkja er einmitt sá að þau hafa ekki lengur eigin gjaldmiðil sem gæti nýst þeim til að bregðast við versnandi samkeppnisstöðu út á við.

 

Það er með öllu óskiljanlegt miðað við þær skuggalegu horfur, sem nú blasa við innan ESB og á evrusvæðinu, að nokkrum manni hér á Íslandi skuli til hugar koma að heimta inngöngu í ESB og upptöku evru. En reyndar sýna kannanir að þeim fer þó ört fækkandi, einnig meðal atvinnurekenda, sem lengi vel hvöttu helst til þess að hér yrði tekin upp evra. -  RA

Athugasemdir

[Jón Frímann Jónsson, 12.5.2012 kl. 23:00]

Í hópi vitlausra fullyrðinga. Þá kemst þessi í topp 5 sætið.

[Jón Steinar Ragnarsson, 13.5.2012 kl. 03:22]

Roubini  nú um þessa heimskreppu svo nákvæmlega að það var engu líkara en að hann hefði sjötta skilningarvitið og það löngu áður en small. Þegar hann gerði það var hlegið að honum og kommentin sem hann fékk voru á kaliberi með því sem hér að ofan stendur. Hann var uppnefndur Dr. Doom en hlaut sína heimsfrægð af því einu að hafa haft rétt fyrir sér.

Þegar hann tjáir sig um efnahagsmál er vert að sperra eyrun og hlusta. Jón Frímann getur breitt upp yfir haus eins og hann hefur alltaf gert enda hefur hann engra hagsmuna að gæta á hvorn vegin sem fer. Tilvera hans verður jafn dapurleg sem áður.

[Jón Steinar Ragnarsson, 13.5.2012 kl. 03:24]

Roubini spáði nú um þessa heimskreppu... átti að standa þarna fyrst.

[Ásmundur (IP-tala skráð) 13.5.2012 kl. 15:59]

Ef það verður heimskreppa á næstu árum er enn meiri ástæða en ella fyrir Ísland að ganga í ESB.

Það breytir engu fyrir okkur hvort einhver ESB-lönd fari sérstaklega illa út úr kreppunni. ESB er ekki smitandi sjúkdómsástand sem herjar eingöngu á aðildarlöndin.

Í kreppu getur óvarin króna auðveldlega riðið okkur að fullu. Að vera án bandamanna í slíku ástandi er skelfileg tilhugsun. Við höfum þá ekki efni á að hafna þeim búhnykk sem ESB-aðild óumdeilanlega er.

Það er kominn tími til að menn hætti að láta sem íslenskur veruleiki breytist í eitthvert ESB-meðaltal með inngöngu í ESB eða færi rök fyrir að svo sé.

Íslendingar þurfa ekki að hafa áhyggjur af evru einfaldlega vegna þess að ekki stendur til að taka hana upp fyrr en eftir mörg ár. Þá er tími til að taka afstöðu til hennar og ákveða hvort við tökum hana upp eða förum í myntsamstarf við ESB með krónu.

Um leið og ESB-aðild hefur verið samþykkt munu vandræðin með krónuna minnka og traust á Íslandi aukast. Stuttu eftir að aðildin er orðin að veruleika verður krónunni komið í frekara skjól í samstarfi við ECB.