Jóhanna nýtti sér ómarktæka Gallup-könnun til að blekkja van Rompuy

Nýlega hitti Jóhanna forseta ESB, Herman van Rompuy, í Brussel og taldi honum trú um að Íslendingar væru afar hlynntir inngöngu í ESB. Það gerði hún með því að segja honum frá könnun sem byggðist á leiðandi spurningum og var því algerlega ómarktæk.

Alþekkt er að spurningar í skoðanakönnunum mega ekki vera gildishlaðnar eða hlutdrægar ef mark á að taka á þeim. Í könnun Gallup var spurt:

„Hvort vilt þú ljúka aðildarviðræðunum við ESB og fá að kjósa um samninginn í þjóðaratkvæðagreiðslu eða slíta aðildarviðræðum við ESB?"

Landsmenn hafa lengi beðið eftir því að fá að segja skoðun sína á því hvort Ísland eigi að ganga í ESB. Þegar sótt var um aðild var felld tillaga um þjóðaratkvæði og þeir sem það gerðu bera ábyrgð á þeim ólýðræðislegu vinnubrögðum. Í fyrrnefndri spurningu Gallup er beinlínis gengið út frá því sem gefnu að landsmenn geti ekki og muni ekki fá að segja skoðun sína á hugsanlegri aðild að ESB nema því aðeins að gerður sé formlegur, fullgildur samningur við 27 ríki um inngöngu Íslendinga í ESB. Þetta er að sjálfsögðu fráleitt og í hæsta máta ólýðræðislegt.

Kjarni málsins er einmitt sá að með því að tengja þjóðaratkvæði eingöngu við annan valkostinn verður mikil slagsíða milli þeirra kosta sem í boði eru um leið og spurningin er borin fram. Það heitir að bera fram leiðandi spurningu.

Herman van Rompuy virðist strax hafa bitið á agnið hjá Jóhönnu, eins og raunar fleiri, enda lagði hann sérstaka áherslu á samkvæmt frásögn fréttaveitunnar Agence Europe hversu mikilvægur stuðningur almennings væri við stækkun sambandsins.

„Meirihluti Íslendinga styður áfram aðildarviðræðurnar," sagði van Rompuy við blaðamenn. „Mikill stuðningur almennings er sem fyrr nauðsynlegur fyrir stækkun ESB, bæði í umsóknarríkjum og aðildarríkjum sambandsins," bætti hann við. Ekki var minnst einu orði á að mikill meiri hluti landsmanna hefur ávallt lýst því yfir að hann teldi hagsmunum Íslands best borgið utan ESB frá því að Alþingi hóf umræður um hvort inngöngubeiðni skyldi send til Brussel fyrir tveimur og hálfu ári.

Þessa dagana stendur Gallup fyrir enn einni könnuninni af þessari gerðinni, sem sérsmíðuð er af ESB-sinnum. Enn er þjóðaratkvæði sú rúsína í pylsuendanum sem ætlað er það hlutverk að leiða fram sem flest jákvæð svör frá svarendum til pólitískra afnota fyrir Jóhönnu og Össur.

Þessi blekkingaleikur ESB-sinna að Íslendingar verði að gera fullbúinn, formlegan samning við ESB um inngöngu, ef þeir eigi að fá að kjósa um málið, er beinlínis orðinn helsta tálbeita ESB-sinna eftir að evran hætti að hafa freistandi aðdráttarafl og varð frekar til þess fallin að fæla fólk frá ESB-aðild.

Staðreyndin er sú að þegar sótt var um aðild lágu nægar upplýsingar fyrir um hvað í boði væri fyrir landsmenn til að þeir gætu tekið afstöðu til þess hvort þeir vildu ganga inn í ESB. Fullveldisframsal á fjöldamörgum sviðum og mörg þúsund blaðsíðna regluverk ESB er það sem í boði er. Frá því eru engar meiri háttar undanþágur gefnar. Varanlegar undanþágur um það sem máli skiptir eru ekki í boði, eins og margoft hefur komið fram, en í stöku tilviki fæst tímabundin aðlögun og lausnir sem litlu máli skipta, sbr. reynslu Norðmanna, Finna og Möltubúa. Nú þegar viðræður við ESB hafa staðið nokkuð á þriðja ár ætti að vera enn auðveldara að gefa þjóðinni færi á að segja álit sitt á því hvort hún vill þramma aðildarferlið á enda og láta síðan gera formlegan samning við 27 aðildarríki ESB svo og kommisarana í Brussel eða þá hitt að málið sé nú lagt til hliðar.

Aðildar- og aðlögunaferlið kostar þjóðina hundruð milljóna króna á hverju ári og því fé er sannarlega betur varið til annarra nytsamlegra hluta, einkum þegar löngu er orðið ljóst í ótal skoðanakönnunum að þjóðin vill ekki láta Samfylkinguna teyma sig inn í ESB.

Ragnar Arnalds

Athugasemdir

[Jón Valur Jensson, 16.11.2011 kl. 14:50]

Það eru mjög tímabærar ábendingar, sem koma fram í þessari grein.

Ennfremur eru skoðanakannanir Fréttablaðsins ómarktækar að auki.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 17.11.2011 kl. 08:19]

Capacent á Íslandi vinnur ekki samkvæmt gæðastöðlum Gallup International, það er ljóst.

Líklegast er kominn tími til þess að setja fyrirtæki eins og Capacent undir smásjána.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 17.11.2011 kl. 08:35]

Menn geta skrifað Einari Einarssyni hjá Capacent, sem er ábyrgur fyrir því að staðlar ISO og Gallup séu haldnir. Einar eða einhver starfsmanna hans virðast vera illa að sér í gerð skoðanakannana, eða kannski hafa þeir tekið aukaþóknun fyrir að framreiða spurninguna á þann hátt sem gert var

[e-mail]