Hákarlar renna á blóðlyktina frá fórnarlömbum evrunnar

Í morgun breytti Moody´s lánhæfismati Frakka í neikvæðar horfur sem kann að verða undanfari lækkunar. Í fyrstu beindist athyglin að Írlandi, Portúgal og Grikklandi, svo kom röðin að Spáni og Ítalíu - og nú er sjálft bankastórveldið Frakkland undir smásjánni.  

„Frakkland er augljóslega orðið skotmark", skrifar Styrmir Gunnarsson á Evrópuvaktinni í dag. „Sarkozy er veikur fyrir á heimaslóðum. Fjármálamarkaðir finna blóðlykt af Frakklandi. Hvenær hefst næsti kafli í þessum leik?"

Hér er Styrmir að vísa til þess að þegar vantraust magnast á skuldastöðu eitthvers ríkis beina hákarlar fjármálamarkaðanna kjafti sínum að vandræðum þeirra til að hagnast á yfirvofandi óförum.  Svonefnt skuldatryggingaálag er sótthitamælir markaðarins og mælir tölfræðilega hversu mikið eða lítið lánstraust er ríkjandi gagnvart einstökum ríkjum og fjármálastofnunum. Því hærra sem álagið er því meira þarf að greiða fyrir tryggingu nýs láns. Þannig endurspeglar álagið traust eða vantraust markaðarins og er ávísun á gjaldþrot ef álagið fer mjög hátt.

Vinstrivaktin hefur að undanförnu sýnt tölulega hvernig skuldakreppan á evrusvæðinu hefur magnast með hverjum mánuðinum sem liðið hefur. 2. september s.l. var skuldaálagið á gríska ríkið 2200 punktar en er í dag 18. okt. 5991, skuldaálag á portúgalska ríkið var þá 918 en er nú 1110, skuldaálag á Ítalíu var þá 365, en er í dag 444 og skuldaálag á Spánverja var þá 362, en er í dag 380.

Til samanburðar má nefna að skuldatryggingaálag á Ísland fór hæst í rúmlega 1400 punkta í miðju hruninu en hefur sveiflast í sumar milli 230 og 300 punkta og var fyrir helgi 285. Í Bretlandi er það í dag 91 punktur og í Bandaríkjunum 47.

Skuldaálagið  á franska ríkið er nú 182 punktar sem er vissulega miklu skaplegra en álagið á Ítalíu og Spán. Engu að síður beinist nú athyglin sérstaklega að Frakklandi af mörgum ástæðum. Þar er að finna tvo af tíu stærstu bönkum heims, BNP Paribas (BNP) með starfsemi í 84 löndum og Credit Agricole með starfsemi í 70 löndum og með 59 milljónir viðskiptamanna. Sarkozy er sjáanlega milli steins og sleggju og reynir hvað hann getur að forðast að skuldakreppan í Grikklandi, Ítalíu og Spáni leiði til þess að franskir bankar verði fyrir miklum skelli. En Sarcozy má heldur ekki eyða of miklum fjárhæðum í björgunarsjóði evrunnar því að það mun lækka lánshæfismat Frakka.

Svo alvarleg er þessi staða að rannsóknarstofnun í Berlín lýsti því yfir fyrir fáum dögum að verði lánshæfismat Frakklands lækkað geti það leitt til þess að evrusamstarfið splundrist. Mikill ágreiningur mun vera uppi milli Frakka og Þjóðverja um það hvernig nota skuli fjármagnið í nýjan björgunarsjóð evruríkjanna sem nú er kominn upp í 440 milljarða evra en ýmsir telja að verði að vaxa uppi í 2000 milljónir evra ef hann eigi að duga til að bjarga evrusvæðinu frá hruni. Frakkar vilji meðal annars nota hann til að endurfjármagna frönsku bankana, því að neyðist þeir til að gera það sjálfir leiðir það einnig til lækkunar á lánshæfismati Frakklands. Þar með gæti vítahringurinn komist á fulla ferð þar í landi og hákarlar markaðanna runnið á blóðlyktina líkt og gerst hefur í Grikklandi, á Ítalíu og Spáni.

Ragnar Arnalds