Breiður vegur inn en útgangur afar þröngur

Í framhaldi af orðum Joseph Stiglitz sem líkir evrusvæðinu við eggjahræru sem erfitt sé að afhræra (sbr. pistil okkar í gær) er því við að bæta að samlíkingin á að nokkru leyti líka við um allt Evrópusamstarfið.

 

Þar er um svo flókinn og margslunginn samruna ríkja að ræða að það er ekkert sem segir að ríki sem fer þar inn eigi einhverja leið út aftur. Þegar kemur að jafn afgerandi þáttum og landamærum ríkja, sjálfstæði og alþjóðlegum tengslum þá er mjög óvarlegt að stíga einhver skref nema vera alveg viss.

 

Ísland stendur nú í aðildarviðræðum og margslunginni aðlögun að ESB. Á sama tíma er ljóst að meirihluti þjóðarinnar er og hefur verið andsnúinn því að ganga í ESB. Tölur sýna einnig að spenningurinn fyrir að kíkja ofan í ESB pakkann er að mestu liðinn  og meirihluti vill draga umsóknina til baka. Það er mikill ábyrgðarhluti af ríkisstjórn allra landsmanna að halda ferlinu áfram við slíkar aðstæður.

 

Framundan geta verið hörð átök um aðildina og stækkunardeild ESB hefur þegar lofað þúsundum milljóna króna til þeirrar baráttu. Meðal aðildarsinna heyrast þær raddir að meirihluti á móti sé ekki áhyggjuefni, það muni takast að snúa þeirri stöðu við á lokametrunum! Ef til vill hafa þessir bjartsýnismenn rétt fyrir sér. Það er ljóst að íslenska þjóðin heldur ekki sjálf á digrum sjóðum til áróðurs gegn aðild.

 

En hversu lýðræðislegt er það ef ESB aðild verður samþykkt með naumum meirihluta í kosningum sem erlent stórveldi hefur afskipti af. Svíar lentu inn í slíku ferli en bæði fyrir og eftir kosningarnar var meirihluti á móti aðild. Síðan þá hefur dregið úr andstöðunni, ekki vegna þess að Svíum líku endilega svo vel í ESB heldur vegna hins; Svíar vita að það er ekki auðvelt að afhræra egg.

Athugasemdir

[Sigurður M Grétarsson, 4.9.2011 kl. 12:06]

Þvílíkt bull.

Í fyrsta lagi þá fara styrkir ESB til kynningarstarfsemi bæði til félaga sem eru fylgjandi og andsnúin ESB. Þessir styrkir eru einfaldlega ætlaðir til að upplýsa þjóðina svo hún geti tekið upplýsta ákvörðun. Það er ekki gott mál hvorki fyrir þjóðina nér lýðræðið að þjóðin taki afstððu út frá ranghugmyndum. Það þarf til dæmis að leiðrétta ýmsar mýtur sem eru grasserandi meðal almennings og einkennast margar af innistæðulaustum hræðsluáróðir. Gott dæmi um mýtur sem eru í gangi eru fullyrðingar um að Ílsand geti tapað auðlyndum við það að ganga í ESB og að hætt sé á að landbúmnaður leggist hér í rúst svo ekki sé talað um þá dómsdagsþvælu að hætta sé á að íslensk ungmenni veriði þvinguð til að þjóna í ESB her ef til aðildar kemur.

Í öðru lagi þá er opin leið fyrir öll aðildarríki að ganga úr ESB kjósi þau svo. Þing þeirra tekur þá einfaldlega ákvörðun um það og ef landið er með Evrur þá skiptir það þeim einfaldlega út fyrir eigin gjaldmiðil sem þeirra eigin seðlabanki gefur út. Ástæða þess að ríki getur gengið úr ESB ef því sýnist svo er einmitt sú að gagstætt bullinu í ýmsum ESB andstæðingum þá halda þjóðir sjálfstæði sínu og fullveldi þó þær gangi í ESB.

Hvað Svía varðar þá er ástæðan fyrir því að meirihluti þjóðarinnar vill vera áfram í ESB samkvæmt skoanakönnunum einmitt sú að meirihluti þjóðarinnar telur hagsmunum Svíþjóðar betur borgið innan ESB en utan. Ástæða aukins stuðnings við ESB er einfaldlega sá að þegar meiri reynsla kemur á ESB aðild þá áttar fólk sig á að hræðsluáróður ESB andstæðinga á ekki við nein rök að styðjast.

Vonandi áttar almenningur á Íslandis sig á því að ýmir hræðsluáróður ESB andstæðinga á ekki við nein rök að styðjast áður en gengið er til atkvæða um ESB aðild.